Planina je zemljište koje se diže znatno iznad okoline i najčešće ima strme padine, relativno zaravnjen vrh i izražen reljef (nejednakost u nadmorskoj visini). One su više od brda (s tim što taj pojam nema standardizovano značenje u geologiji). Planine nastaju nabiranjem tla, stvaranjem raselina ili nastajanjem taloga na Zemljinoj površini, do čega dolazi zbog kretanja ploča ili taloženjem ohlađene vulkanske lave na površini. Primera radi, planinski venac Himalaja, gde se indijska potkontinentalna ploča dodiruje sa evroazijskom, nastao je sudarom dveju ploča koji je izazvao nabiranje i odizanje ogromnih prostranstava pod ekstremno jakim dejstvom sile sabijanja. Planinski venci oko pacifičkog basena nastajali su tako što bi jedna tektonska ploča potonula ispod druge.
Planine su uzvišenja u reljefu viša od 500 metara nadmorske visine. Prema visini, dele se na sledeći način:
1. niske planine – od 500 do 1000 m nadmorske visine,
2. srednje planine – od 1000 do 2000 m nadmorske visine,
3. visoke planine – preko 2000 m nadmorske visine.
Promena klime, tla i vegetacije povezana je sa promenom visine. Na planini se, u zavisnosti od okolnog područja, na svakih 150 m visine temperatura smanjuje za oko 1 °C. Dok se ide od podnožja ka vrhu planine, sreću se različiti vidovi vegetacije. Tako se posle livada sa ponekim stablom nalaze lišćarske šume, koje zatim smenjuju četinari, mnogo otporniji na hladnoću. Poslednji pojas zauzimaju planinske livade i rudine, koje su obično odvojene od šume pojasom žbunaste vegetacije, jer na toj visini drveće ne može da raste. Granicu vegetacije označava pojas večitih snegova, gde se često nalaze i glečeri.
Najviši planinski vrhovi po kontinentima
1. Azija – Mont Everest (Himalaji), 8850 m, Tibet/Nepal.
2. Južna Amerika – Akonkagva, 6960 m, Argentina.
3. Severna Amerika – Denali, 6190 m, Aljaska, SAD.
4. Afrika – Uhuru (Kilimandžaro), 5895 m, Tanzanija.
5. Evropa – Elbrus, 5642 m, Rusija; (zapadna Evropa – Monblan, 4807 m, Francuska/Italija).
6. Antarktik – Vinson Masif, 4897 m.
7. Australija – Košćuško, 2228 m.
Zanimljivost: Na Zemlji postoji četrnaest planinskih vrhova viših od 8000 m i svi se nalaze na Himalajima. Najpoznatiji od njih, pored Mont Everesta, jeste K2 ili Karakoram (8611 m), koji se nalazi između Pakistana i Kine.