Trenutna i srednja brzina


Brzina tela se menja u toku kretanja. Brzina tela u određenom trenutku naziva se trenutna brzina.

Kod ravnomernog ubrzanog kretanja, brzina i ubrzanje imaju isti smer – brzina tela se povećava u toku kretanja.

Početnom trenutku (t0 = 0, početak merenja vremena) odgovara brzina v0. Merenje vremena se završava u trenutku t, kada je brzina kretanja v. Ako je:

032616_1845_Trenutnaisr1.png

tada je:

032616_1845_Trenutnaisr2.png

Kako je Δv = vv0, a Δt = tt0 = t − 0 = t, zamenom u prethodnu jednačinu za promenu brzine dobija se:

032616_1845_Trenutnaisr3.png

Odavde je trenutna brzina ravnomernog ubrzanog kretanja sa početnom brzinom:

032616_1845_Trenutnaisr4.png

Kada telo polazi iz stanja mirovanja, početna brzina je jednaka nuli (v0 = 0), pa je trenutna brzina ravnomernog ubrzanog kretanja bez početne brzine:

032616_1845_Trenutnaisr5.png

Kod ravnomernog usporenog kretanja brzina i ubrzanje imaju suprotne smerove – brzina tela se smanjuje u toku kretanja. Pošto se brzina smanjuje, ubrzanje se uzima sa predznakom minus. Trenutna brzina ravnomernog usporenog kretanja je:

032616_1845_Trenutnaisr6.png

Srednja brzina je količnik ukupnog pređenog puta i ukupnog vremena kretanja:

032616_1845_Trenutnaisr7.png

Kod ravnomernog promenljivog pravolinijskog kretanja brzina se menja ravnomerno, pa srednja brzina može da se izračuna po formuli:

032616_1845_Trenutnaisr8.png

gde je:
vsr – srednja brzina
v0 – početna brzina
v – trenutna brzina