Neistorijski ciklus čine pesme koje govore o ličnostima i događajima koji nisu poznati istoriji. Mnoge od tih pesama pre spadaju u lirsko-epsku nego u epsku poeziju. One imaju epski način kazivanja, ali opeveju motive iz običnog, svakodnevnog života, porodične i društvene odnose, kao i različita verovanja i običaje. Te pesme nam pomažu da upoznamo društveni život ljudi tog vremena. U njima su sačuvani i mnogi elementi iz narodne i stare slovenske mitologije. Veći broj pesama iz neistorijskog ciklusa prožet je mitološkim elementima i podseća na narodne bajke. Naime, u njima se, kao i u bajkama, često govori o zmajevima, vilama i divovima. U mnoge pesme iz tog ciklusa kasnije ulaze motivi i likovi iz crkvene književnosti, kao što su razni grešnici, sveci, Bogorodica. Neistorijski ciklus veoma slikovito prikazuje život čoveka pritisnutog velikim neznanjem i predrasudama. Pred njim su se dešavale čudne i nerazumljive pojave: pomračivalo se Sunce, padale su zvezde, zemljotresi su rušili kuće, poplave ili suše uništavale useve, a razne bolesti odnosile najmilije. Pošto nije mogao da shvati i objasni pojave u prirodi, čovek ih je tumačio delima svemoćnih bogova.
Među najstarijim pesmama iz neistorijskog ciklusa nalaze se one o nestvarnim bićima – aždajama, zmajevima, vilama, divovima. U njima se ogledaju stara verovanja iz neznabožačkog doba, zaodevena u lepe pesničke oblike. Posle njih dolaze pesme iz hrišćanskog sveta, o Bogorodici, Hristu, Jovanu Krstitelju, Svetom Nikoli, anđelima, paklu i grešnicima. U tim pesmama nalaze se razne, izuzetno žalosne povesti o stradanjima pravednih i zločinima grešnih, o porodičnim nesrećama. Neke od tih povesti došle su preko crkve u narod, i u njima se snažno ističe narodno versko osećanje, koje često ide do sujeverja. Pojedine pesme iz tog ciklusa dobile su s vremenom karakter istorijskih pesama, na taj način što su događaji koje one opevaju pripisani poznatim istorijskim ličnostima. To je, na primer, slučaj sa pesmama Ženidba Dušanova, Marko Kraljević i Mina od Kostura, Zidanje Skadra.
Poznate pesme iz neistorijskog ciklusa jesu Bog nikom dužan ne ostaje, Ko krsno ime slavi, onom i pomaže, Ognjena Marija u paklu, Sveti Nikola, Đakon Stefan i dva anđela, Sveci blago dijele, Braća i sestre, Zaručnica Laza Radanovića, Kumovanje Grčića Manojla i druge.