Prirodne brane od krečnjaka pregrađuju reku Band-e Amir i pretvaraju je u niz sjajnih jezera između golih planina. Među suncem sprženim zapadnim obroncima planine Hindukuša, gde kiša retko pada i vode ima malo, skriva se niz hladnih, sjajnih jezera. Prostiru se duž reke Band-e Amira, na nadmorskoj visini od gotovo 3000 m, a do njih se može doći suvim planinskim putem, dugim 80 km, koji vodi od avganistanskog grada Bamijana. Jezera, oivičena ljubičastim stenama od krečnjaka i gline, nižu se jedno za drugim duž 11 km reke. Iz svakog jezera reka laganim tokom prelazi preko prirodne brane, na kojoj stvara vijugavu mrežu potoka i močvarnih prostora punih vrba, mahovine, trave i vodenih biljaka koje se prostiru sve do obale sledećeg jezera. Jezera se razlikuju po boji, od mlečnobelih do plavozelenih, a boja zavisi od dubine vode, jačine svetlosti i količine i vrsta algi koje žive u vodi. Dugačka su od samo devedeset metara pa do više od četiri kilometra.
Leti se na prirodnim branama koje oivičavaju jezera stvaraju stalaktiti od minerala na okolnim stenama. Ti minerali, a najčešće se radi o kalcijum-karbonatu, zaslužni su za postojanje jezera. Kad se sneg otopi, voda se probija kroz krečnjak i lapor i rastvara njihov mineralni sadržaj, koji zatim odnosi u reku. Kad rastvor kalcijum-karbonata dođe u dodir sa vodenim biljkama, neke od njih se, zahvaljujući hemijskim reakcijama, stapaju sa slojevima postojećeg taloga i talože na koritu i ivicama jezera. Tokom vremena taj talog se kristalizuje i stvrdnjava i tako nastaje porozna stena koja se naziva travertin ili bigar. Baš taj sloj poroznog krečnjaka svetluca pod zracima Sunca, a njegov odraz u jezeru doprinosi različitim nijansama boje vode. Gomilanje bigara tokom vekova stvorilo je brane i pretvorilo reku u niz jezera.
Literatura:
• Bernard Dumpleton i dr., Sva čuda sveta, Novi Sad: Mladinska knjiga, 2005