Trpni pridev je pre svega gradivni, odnosno nepotpuni glagolski oblik jer je njegova glavna uloga da služi izvođenju složenih, potpunih glagolskih oblika. On se, po pravilu, ne upotrebljava samostalno u rečenici. Imaju ga samo prelazni glagoli, ali ne svi: poneki česti glagoli, kao imati, mrzeti, razumeti, značiti, nemaju trpni pridev. U ponekim slučajevima moguć je trpni pridev od povratnih glagola, npr. načitan prema načitati se, nasmejan prema nasmejati se, zaljubljen prema zaljubiti se. Trpni pridev ne razlikuje lica, već ima osobine prideva i ima posebne oblike za sva tri roda i oba broja (jedninu i množinu).
Trpni pridev je prosti oblik koji se gradi od infinitivne osnove dodavanjem nastavaka, kojih ima četiri vrste.
1. Nastavci -n, -na, -no (mn.: -ni, -ne, -na) dolaze na infinitivnu osnovu glagola na -ati (izuzetak su neki glagoli na -nati), npr.:
• čitati (inf. osnova: čita-): čitan, čitana, čitano
• kuvati (inf. osnova: kuva-): kuvan, kuvana, kuvano
• pisati (inf. osnova: pisa-): pisan, pisana, pisano
2. Nastavci -en, -ena, -eno (mn.: -eni, -ene, -ena) dolaze na infinitivnu osnovu u sledećim tipovima glagola:
a) kod glagola sa infinitivom na -sti, npr.:
• krasti (inf. osnova: krad-): kraden, kradena, kradeno
• plesti (inf. osnova: plet-): pleten, pletena, pleteno
• ugristi (inf. osnova: ugriz-): ugrizen, ugrizena, ugrizeno
b) kod glagola sa infinitivom na -ći, pri čemu glas k iz osnove usled palatalizacije prelazi u č, npr.:
• izvući (inf. osnova: izvuk-): izvučen, izvučena, izvučeno
• obući (inf. osnova: obuk-): obučen, obučena, obučeno
• peći (inf. osnova: pek-): pečen, pečena, pečeno
c) kod glagola sa infinitivom na -iti, koji imaju umetanje j između osnove i nastavka, npr.:
• popiti (inf. osnova: popi-): popijen, popijena, popijeno
• saviti (inf. osnova: savi-): savijen, savijena, savijeno
• uviti (inf. osnova: uvi-): uvijen, uvijena, uvijeno
Neki od tih glagola imaju trpni pridev na -ven (-vena, -veno…).
d) kod glagola sa infinitivom na -iti ili -eti i prezentom na -im nastavak dolazi na infinitivnu osnovu okrnjenu za krajnji samoglasnik i ili e, uz jotovanje završnog suglasnika kod nekih glagola, npr.:
• srušiti (inf. osnova: sruši-): srušen, srušena, srušeno
• ubaciti (inf. osnova: ubaci-): ubačen, ubačena, ubačeno
• videti (inf. osnova: vide-): viđen, viđena, viđeno
• voleti (inf. osnova: vole-): voljen, voljena, voljeno
3. Nastavci -ven, -vena, -veno (mn.: -veni, -vene, -vena) dolaze na infinitivnu osnovu u sledećim tipovima glagola:
a) kod glagola sa infinitivom na -iti i prezentom na -ijem ako naspram njih postoji nesvršeni na -ivati, npr.:
• politi (inf. osnova: poli-): poliven, polivena, poliveno
• skriti (inf. osnova: skri-): skriven, skrivena, skriveno
• umiti (inf. osnova: umi-): umiven, umivena, umiveno
b) kod glagola sa infinitivom na -uti (ali ne onih na -nuti), npr.:
• izuti (inf. osnova: izu-): izuven, izuvena, izuveno
• naduti (inf. osnova: nadu-): naduven, naduvena, naduveno
• obuti (inf. osnova: obu-): obuven, obuvena, obuveno
c) kod nekih, uglavnom nepravilnih, glagola na -eti, npr.:
• mleti (inf. osnova: mle-): mleven, mlevena, mleveno
• snabdeti (inf. osnova: snabde-): snabdeven, snabdevena, snabdeveno
4. Nastavci -t, -ta, -to (mn.: -ti, -te, -ta) dolaze na infinitivnu osnovu u sledećim tipovima glagola:
a) kod glagola sa infinitivom na -nuti, npr.:
• gurnuti (inf. osnova: gurnu-): gurnut, gurnuta, gurnuto
• prekinuti (inf. osnova: prekinu-): prekinut, prekinuta, prekinuto
• zamrznuti (inf. osnova: zamrznu-): zamrznut, zamrznuta, zamrznuto
b) kod glagola sa infinitivom na -eti s nepravilnim prezentom u kojem se javlja nazal m ili n, npr.:
• sažeti (prez.: sažmem; inf. osnova: saže-): sažet, sažeta, sažeto
• uzeti (prez.: uzmem; inf. osnova: uze-): uzet, uzeta, uzeto
• načeti (prez.: načnem; inf. osnova: nače-): načet, načeta, načeto
• početi (prez.: počnem; inf. osnova: poče-): počet, početa, početo
c) kod nekih glagola na -ati, naročito ako prethodi glas n, npr.:
• poznati (inf. osnova: pozna-): poznat, poznata, poznato
• priznati (inf. osnova: prizna-): priznat, priznata, priznato
• uračunati (inf. osnova: uračuna-): uračunat, uračunata, uračunato
Osnovna funkcija trpnog prideva je da ulazi u sastav pridevskog pasiva (npr. viđen je, bio je viđen, biće viđen). Može biti upotrebljen i atributski, analogno pravim pridevima. Tada određuje imenicu i slaže se s njom u rodu, broju i padežu, npr.: oženjen muškarac, prženo meso, uvezena roba, zbunjeno dete.