Merenje zapremine pravilnih tela svodi se na merenje dimenzija (dužine, širine i visine, odnosno debljine) i primenu odgovarajuće formule. Zapremina se obeležava velikim latiničkim slovom V. Osnovna jedinica za merenje zapremine jeste kubni metar [m3].
Veće jedinice od kubnog metra retko se upotrebljavaju.
Manje jedinice su:
• kubni decimetar: 1 dm3 = 0,001 m3 (1 m3 = 1000 dm3)
• kubni centimetar: 1 cm3 = 0,000001 m3 (1 m3 = 1 000 000 cm3)
• kubni milimetar: 1 mm3 = 0,000000001 m3 (1 m3 = 1 000 000 000 mm3)
Pretvaranje veće jedinice u manju vrši se množenjem brojem 1000, dok se pretvaranje manje jedinice u veću vrši deljenjem brojem 1000.
Prilikom merenja zapremine tečnosti najčešće se upotrebljava jedinica za merenje zapemine litar [L].
Veće jedinice od litra retko se upotrebljavaju.
Manje jedinice su:
• decilitar: 1 dL = 0,1 L (1 L = 10 dL)
• centilitar: 1 cL = 0,01 L (1 L = 100 cL)
• mililitar: 1 mL = 0,001 L (1 L = 1000 mL)
Pretvaranje veće jedinice u manju vrši se množenjem brojem 10, dok se pretvaranje manje jedinice u veću vrši deljenjem brojem 10.
Zapremina tečnosti se može meriti menzurom – cilindričnim sudom na čijem se zidu nalaze podeljci u cm3, odnosno u mL:
• 1 cm3 = 1 mL
• 1 dm3 = 1 L
• 1 m3 = 1000 L
Pomoću menzure se može meriti i zapremina čvrstog tela nepravilnog oblika. Telo ne sme da se rastvara u tečnosti i mora imati veću gustinu od nje (mora da potone). Zapremina potopljenog tela jednaka je zapremini istisnute tečnosti (Arhimedov zakon). Na slici ispod prikazana je menzura, kao i merenje zapremine čvrstog tela pomoću menzure.
Zapremina čvrstog tela nepravilnog oblika može se meriti i pomoću suda sa prelivnom cevi. Taj sud se naziva i eureka sud (slika ispod).
Primeri geometrijskih tela
1) Kocka
2) Kvadar
3) Valjak
